VERLATEN KORF
Ik kan niet haten. Ik heb nooit gehaat;
Ik kan slechts met mijn hart en ziel beminnen,
Maar nu gij niet meer heerst, diep in mij binnen,
Word ik als een verlaten honingraat.
Eerst ging uw gonzen en uw honinggeur,
Toen trok uit mij uw nijverige zoemen,
En heel uw meegebrachte geur van bloemen,
En nu ten leste gaat mijn eigen kleur.
Ik ben een holle korf, ontvolkt, verlaten;
Een zwarte mond wijst nog het toegangspad
Naar 't vroegre feest der volle honingraten
Die ik van top tot teen in mij bezat.
Ik zoem niet meer. Ik sta niet in de zon.
Geen mei. Geen morgenlucht. Geen horizon.
Bertus Aafjes (1914-1993)
Bertus Aafjes: 'Verlaten korf'
-
Bart de Coo
- Moderator
- Berichten: 2978
- Lid geworden op: wo 14 jan 2004, 20:34
- Imker sinds: 2003
- Aantal volken: 15
- Bijenras(sen): Bastaard
- Locatie: Dieren (Gld)
- Contacteer:
-
Oude Essink
- Erelid
- Berichten: 3562
- Lid geworden op: za 18 nov 2000, 00:00
- Locatie: Nederland
- Contacteer:
Re: Bertus Aafjes: 'Verlaten korf'
Arme Bertus Aafjes; hij moet zich erg eenzaam hebben gevoeld.
hennie oes
hennie oes-
Bart de Coo
- Moderator
- Berichten: 2978
- Lid geworden op: wo 14 jan 2004, 20:34
- Imker sinds: 2003
- Aantal volken: 15
- Bijenras(sen): Bastaard
- Locatie: Dieren (Gld)
- Contacteer:
Re: Bertus Aafjes: 'Verlaten korf'
Een beetje dichterlijke pose zal het wel geweest zijn, denk ik, de dichters kennende. Stelletje aanstellers. 
Vandaag werd dit gedicht mij onder mijn neus geschoven. Ik ben leraar en een leerling had een bloemlezing gemaakt uit de bundel Het koningsgraf die kort na de oorlog verscheen. Mijn collega dacht, die Bart heeft iets met bijen, ik zal het hem eens laten lezen. Op bertusaafjes.nl las ik dat hij deze bundel schreef in Caïro. Vandaar die titel dus. De bundel schijnt helemaal vol te staan met 'sonnetten'.
Het sonnet is een zeer traditionele dichtvorm. Hij ontstond in Italië, ergens in de Middeleeuwen, en werd vooral populair gemaakt door Francesco Petrarca. In het tijdperk van koningin Elisabeth I in Engeland, werd de dichtvorm vooral populair door Shakespeare, die er weer een eigen rijm- en strofenschema aan gaf. Zeer traditioneel Italiaans is de vorm ABBA ABBA CDE CDE en zeer traditioneel Engels is ABAB CDCD EFEF GG. Als je goed kijkt, dan zie je dat Bertus beide tradities op een hoop gooit.
Overigens is het gedicht van Aafjes wel keurig, volgens de traditie, geschreven in jambische vijfvoeters. Dat betekent dat iedere regel 10 of 11 lettergrepen heeft. De klemtoon valt in principe op de even lettergrepen: Ik kán niet há-ten. Ík heb nóóit ge-háát. Enzovoort.
De dwang van het verplichte aantal lettergrepen leidt wel eens tot kromme zinnen. Zo schrijft Aafjes in regel 3: diep in mij binnen. Dat had natuurlijk zoiets als diep in mij van binnen moeten zijn, maar ja, dan krijg je een lettergeep te veel. Hier maakt de dichter zich er met een jantje-van-leiden vanaf.
Inhoudelijk is het gedicht ook al heel traditioneel, alhoewel de traditie subtiel verpakt is. Er staat gewoon 'My baby's gone', maar alleen dichters hebben daar veertien regels en veel beeldspraak voor nodig. De vergelijking tussen de geliefde en een koningin is buitengewoon afgezaagd bijvoorbeeld. Maar Aafjes schrijft: Maar nu gij niet meer heerst. Hij zinspeelt op een moer, maar je moet het twee keer lezen eer je het in de gaten hebt.
Sommige dingen zijn dan weer minder subtiel. Ik vind die herhalingen in de tweede strofe niet zo mooi. Gonzen (r.5) en zoemen (r.6); Honinggeur (r. 5) en En heel uw meegebrachte geur (r.7). Wat mij verder in het oog springt, dat is die vergelijking die niet consequent volgehouden wordt. In de titel is de treurende minnaar een 'verlaten korf', om in regel 4 opeens een 'verlaten honingraat' te zijn. Ook het 'rijkrijm' (zon/horizon)aan het einde van het gedicht vind ik niet zo geslaagd. Als je er dan voor kiest om een sonnet, á la Shakespeare, op twee rijmende regels te laten eindigen, laat dat rijm dan ook knallen. Op deze manier gaat het effect verloren. Na de zoveelste keer lezen, zie ik opeens nog een misser. In regel 6 staat nijverige. Ik vind dat een lelijke contaminatie van ijverige en nijvere.
Toch is de lege korf als beeld voor de treurende minnaar best origineel, volgens mij. Ik ken er geen voorbeelden van, alhoewel ze best zullen bestaan. Er waait bovendien een soort romantische, lyrische geest door dit gedicht die ik herken. Ik voel me er goed bij thuis. Ik vergeef Bertus zijn missers graag.
Ooit, over 100 jaar, publiceer ik een bloemlezing met bijengedichten. De bloemlezing krijgt denk ik als leidraad 'Beeldspraak met de bijenkorf', of zoiets. Zie ook het veel betere gedicht van Richard Minne:
http://www.imkerforum.nl/phpbb/viewtopi ... =9&t=11322
Zoals je ziet, ben ik nog niet zo ver. Ik neem de tijd.
Groet,
Bart
Vandaag werd dit gedicht mij onder mijn neus geschoven. Ik ben leraar en een leerling had een bloemlezing gemaakt uit de bundel Het koningsgraf die kort na de oorlog verscheen. Mijn collega dacht, die Bart heeft iets met bijen, ik zal het hem eens laten lezen. Op bertusaafjes.nl las ik dat hij deze bundel schreef in Caïro. Vandaar die titel dus. De bundel schijnt helemaal vol te staan met 'sonnetten'.
Het sonnet is een zeer traditionele dichtvorm. Hij ontstond in Italië, ergens in de Middeleeuwen, en werd vooral populair gemaakt door Francesco Petrarca. In het tijdperk van koningin Elisabeth I in Engeland, werd de dichtvorm vooral populair door Shakespeare, die er weer een eigen rijm- en strofenschema aan gaf. Zeer traditioneel Italiaans is de vorm ABBA ABBA CDE CDE en zeer traditioneel Engels is ABAB CDCD EFEF GG. Als je goed kijkt, dan zie je dat Bertus beide tradities op een hoop gooit.
Overigens is het gedicht van Aafjes wel keurig, volgens de traditie, geschreven in jambische vijfvoeters. Dat betekent dat iedere regel 10 of 11 lettergrepen heeft. De klemtoon valt in principe op de even lettergrepen: Ik kán niet há-ten. Ík heb nóóit ge-háát. Enzovoort.
De dwang van het verplichte aantal lettergrepen leidt wel eens tot kromme zinnen. Zo schrijft Aafjes in regel 3: diep in mij binnen. Dat had natuurlijk zoiets als diep in mij van binnen moeten zijn, maar ja, dan krijg je een lettergeep te veel. Hier maakt de dichter zich er met een jantje-van-leiden vanaf.
Inhoudelijk is het gedicht ook al heel traditioneel, alhoewel de traditie subtiel verpakt is. Er staat gewoon 'My baby's gone', maar alleen dichters hebben daar veertien regels en veel beeldspraak voor nodig. De vergelijking tussen de geliefde en een koningin is buitengewoon afgezaagd bijvoorbeeld. Maar Aafjes schrijft: Maar nu gij niet meer heerst. Hij zinspeelt op een moer, maar je moet het twee keer lezen eer je het in de gaten hebt.
Sommige dingen zijn dan weer minder subtiel. Ik vind die herhalingen in de tweede strofe niet zo mooi. Gonzen (r.5) en zoemen (r.6); Honinggeur (r. 5) en En heel uw meegebrachte geur (r.7). Wat mij verder in het oog springt, dat is die vergelijking die niet consequent volgehouden wordt. In de titel is de treurende minnaar een 'verlaten korf', om in regel 4 opeens een 'verlaten honingraat' te zijn. Ook het 'rijkrijm' (zon/horizon)aan het einde van het gedicht vind ik niet zo geslaagd. Als je er dan voor kiest om een sonnet, á la Shakespeare, op twee rijmende regels te laten eindigen, laat dat rijm dan ook knallen. Op deze manier gaat het effect verloren. Na de zoveelste keer lezen, zie ik opeens nog een misser. In regel 6 staat nijverige. Ik vind dat een lelijke contaminatie van ijverige en nijvere.
Toch is de lege korf als beeld voor de treurende minnaar best origineel, volgens mij. Ik ken er geen voorbeelden van, alhoewel ze best zullen bestaan. Er waait bovendien een soort romantische, lyrische geest door dit gedicht die ik herken. Ik voel me er goed bij thuis. Ik vergeef Bertus zijn missers graag.
Ooit, over 100 jaar, publiceer ik een bloemlezing met bijengedichten. De bloemlezing krijgt denk ik als leidraad 'Beeldspraak met de bijenkorf', of zoiets. Zie ook het veel betere gedicht van Richard Minne:
http://www.imkerforum.nl/phpbb/viewtopi ... =9&t=11322
Zoals je ziet, ben ik nog niet zo ver. Ik neem de tijd.
Groet,
Bart
Wie is er online
Gebruikers op dit forum: Geen geregistreerde gebruikers en 4 gasten