Reisverslag Bijenteelt Brazilie 2006

[apiario]

[url="http://www.bijenhouden.nl/beeld/w/wieringa-bertus/wieringaa_arno-earth-groot.jpg"][/url]
voor grote afbeelding klik op foto (240 Kb)

Of Google Earth starten en als je in Fly to: -20.3467640047, -41.050847833 de coördinaten zet, en daarna search, dan gaat hij wel naar de coördinaten toe.Voor nadere foto-reportage etc, kijk ook eens op de site apiarioflorin.com.br, klik op de fotogalerei (galeria de fotos in portugees). Daar krijgt men een nadere impressie van het werk van Arno en Bertus.

Zondag 24 oktober
Beste allemaal,

Daar zijn we weer. Opnieuw een reisverslag uit Brasil, gedurende 22 september tot en met 21 oktober van dit jaar vertoef ik in Brasil, alwaar ik weer verschillende reizen en avonturen rondom de bijenteelt aan het forum zal toezenden. In het bijzonder zal ik stilstaan bij de braziliaanse koninginnenteelt. Die verschilt nogal met die van Holland.Ik heb veel vragen van diverse mensen mee-gekregen, die zal ik zo goed en kwaad pogen te beantwoorden. Oke!

Goed, na toch wel een lange reis (12 uur) en zonder veel problemen weer in Brasil gearriveerd . Even een wandeling op de Copacabana van Vitoria gemaakt. En daarna omhoog de bergen in letterlijk en figuurlijk een hemels breed verschil zo van uit de polder met gras en koeien naar de jungel waar de bijen hun stuifmeel halen. En waar de brulapen op een afstand hun gebrom laten horen dat is weer eens heel wat anders. De grote omschakkeling is hier het voorjaar en een geweldig fijn klimaat en bij ons was het herfst.

Vrijdag ben ik dan met Arno naar een van zijn produktie-apiarios geweest en gezien hoe er werd geoogst. Door het dreigende onweer waren de bijen wat lastig. Daar houden ze niet van, tijdens slecht weer rond de kasten lopen. De kleine stuifmeelbakjes worden uit de kast getrokken en worden leeg geschud in een grotere bak, daarna terug gezet en op naar de volgende kast. Die dag blijkt werd 6 kilo van 30 kasten gehaald. Dit procudee word dagelijks herhaald. De stuifmeel word in de vrieser gestopt, minimaal 48 uur waarna het drogings-en reinigingsprocedee begint.

Het oogsten van stuifmeel, nader bekeken.

Het handmatig schoonmaken van stuifmeel, typisch vrouwenwerk

Zaterdag zijn we aan het distubueren geweest. De honing en stuifmeel wordt aan verschillende mensen hier geleverd die een winkel aan huis hebben, het welbekende agro-turisme. De toeristen vinden vooral de stuifmeel een bijzonder artikel om het maar zo te zeggen. Verkoopt goed. Voor mij harstikkende leuk sommige ken ik maar er zijn ook nieuwe gezichten bij . Arno wisseld nog even de allerlaatste nieuwtjes en ik, die geen woord Portugees kan, sluip dan stiekem weg (Fries spreken ze ook niet hier) en struin wat rond in de omgeving. Tot slot nog even een bakkie gedaan bij Vera die een week geleden uit Rotterdam hier was neer gestreken.

Vandaag hebben we een rumbrouwerij bezocht .Daar word samen met Arno een project opgezet voor het maken van honingrum. Arno leverde de honing in grote emmers aan. Daar wordt het gedistileerd en later word het hier bij Arno thuis een halfjaar op houtenvaten gezet om te rijpen.

Tekst: Bertus tussen de eiken-houten rumvaten, vol met honingwijn.

Het hele proces is mij van a tot z uitgelegd. Arno komt daar in het vervolg nog wel op terug. Daarna ben ik op het erf van het bedrijf wat gaan rondstruinen, dit keer had ik succes. Vond aan een paar dakspanten een van natuurlijke bouwstoffen een prachtig nest van Trigonas 4 jaar oud . Toen men zag dat ik daar belangstelling voor had moest ik ook natuurlijk de andere Trigonas zie

[apiario]

Maandag 25 september

Onderwerp: Antwoorden op vragen omtrent koniginnenteelt
We hebben een lijst met vragen gekregen van Piet de Jager, daarnaast een groot aantal op- en aanmerkingen van Els Kleijnendorst. Ik werd er een beetje verlegen van, zoveel vragen.... zullen we daar allemaal ooit antwoord op vinden. Goed vandaag een eerste poging.

- Bijenrassen in Brasilie: poly-hybriden
In antwoord op de vraag welke bijenrassen men hier heeft, hoeft helemaal niet zo,n moeilijk over te worden nagedacht. We moeten daarvoor even terug in de tijd. Tot rond 1.500 waren er in Brazilie geen “europeese of afrikaanse bijen”. Tot die tijd waren hier (vermoedelijk!?) alleen maar Trigonas e.d., een meer natuurlijke, klein tot zeer kleine bij, vele varianten, rassen en subrassen. Na de ontdekking van Brazilie, kwamen scheepsladingen europeanen op het land af. Naast kippen, geiten en schoonmoeders namen die immigranten ook bijenkorven mee. Zo werd de apis melifera melifera (duiste bij) geintroduceerd, de italiaanse, de carnica en de caucasusbij.

Een Braziliaanse bijenkoningin een mix dus van de europeese x afrikaanse bij

Door de tijd heen hebben deze europeese rassen zich aan het klimaat aangepast en hebben zich (vermoedelijk) onderling met elkaar gekruisd. Van een echte italiaanse, duiste of carnica-bij zal vandaag de dag hier in Brasil geen sprake meer van zijn. Het zijn nazaten van.....Oke dit alles tot aan het bouwjaar 1956, totdat de beroemde proffesor Kerr op reis ging naar Zuid-Afrika en terugkam met een aantal Afrikaanse koninginnen. In eerste instantie waren deze juffrouws bestemd voor universitair onderzoek, dat liep helaas niet zoals gepland en de koninginnen ontsnapte en spreidden hun vleugels uit over het Zuid-Amerikaanse continent, zich kruisende met de nazaten van de italiaanse, duiste etc etc bij. Kortom in Brasilie komt men een veelheid aan bijenrassen tegen, ze worden aangeduid met de term poly-hibriden, daar het niet meer exact is terug te vinden wie nu wie is. Binnen de vele kruisingen zijn de eigenschappen van de Afrikaanse bij dominant.

Daarmee is ook het fabeltje van de “killerbijen” uit de wereld geholpen. Die hebben ze hier in Brasil niet. Waarom? Nogmaals omdat het hier in Brasil een kruising betreft tussen de Afrikaanse en de Europeese. De ware “killerbij” is een 100% Afrikaanse, die nog veel en veel agressiever is dan de Zuid-amerikaane-mix-bij.

- Bukfast-populatie in Latijns-Amerika
Ik had vernomen dat er aan de andere kant van het Latijns-Amerikaanse continent, in Chile een zogenaamde bukfast-bij-populatie aanwezig is. Kan goed, zolang je maar op de juist manier kunstmatig blijft insemineren! Op die manier kan je ook waar ik (Arno) woont een bukfast-populatie opzetten. Als je maar kunstmatig blijft insemineren. Oke de klimatologisch factoren, aanpassingsproblemen buiten beschuwng gelaten. Hier in Brasil ziet men niet veel heil in het kweken van bukfastbijen, de produktie ligt veel en veel te laag. Dan mag het wel een zachtaardige bij zijn, maar als er geen geld mee te verdienen valt houdt het hier snel op.

- Geen selectie op basis van bijenrassen
In tegenstelling tot in Holland wordt in Brazilie niet op bijenrassen geselecteerd. Men selecteert hier simpelweg op produktie-eigenschappen. Binnen de proffesionele bijenteelt moet geld verdiend worden, zo simpel ligt dat. Je kan nog zoveel rassen, raszuivere koninginnen hebben, als ze niet goed produceren verdien je er niks mee.

Bij de selectie kijkt men naar welk koninginnen de juiste, gewenste eigenschappen hebben. Daar trekt men nieuwe koninginnen van. Criteria zijn een goede honing-,stuifmeel of propolisproduktie, gemoedelijkheid, higiene, zwermneigingen en ziekteresistentie. Dat kan een kruising zijn tussen een nazaat van de Italiaanse x Afrikaanse, kan een kruising zijn tussen een nazaat van een Duitse x Afrikaanse , Ca

[apiario]

Dinsdag 26 september

- Potplanten en kolibries
Een paar jaar geleden kochten wij bij een tuincentrum een leuke potplant. Bij de buren van Arno kwam ik zo,n “plant” tegen. Een ware boom met rode bloemen Ik heb hier gezocht naar de latijnse naam maar dat lukte niet. Dat portugees snap ik niets van. In Holland kennen wij hem onder de volksnaam Pijperager. Hier is die plant een 4 mter hoge boom geworden, vol met rode pijperagers. Er vliegen zoveel kolibries op dat het lijkt of er dikke hommels op vliegen Na enig speurwerk (met verrekijker) telde ik in ieder geval 8 verschillende type kolibries. Van heel klein tot de grote van een mus. Nog even gekeken bij het nestje da we gisteren ontdekt hebben. Het is verbazendwekkend hoe hard het jong groeit. Ik weet niet of het altijd zo is dat een kolibrie maar 1 ei legt, meer passen er niet in het nest. Zo da was weer wat anders dan bijen.

De pijpenrager nader bekeken.

- Op bezoek bij collega-imker
Vandaag hebben we een collega-imker van Arno bezocht. Het weer was niet best, dus niks geen gewerk met bijen. Een naar weertje, koud, bewolkt en wat regenachtig. Het drachtgebied is overweldigend, men oogst er veel honing. Aginaldo, zo heet de goede man, heeft tussen de 80 en 100 kasten en imkert al zo,n 18 jaar. Het dorp ligt prachtig verscholen tussen de bergen. In het gebied van Arno is het een stuk kouder, daar woont men op circa 900 meter hoogte. De goede man Aginaldo woont op circa 500 tot 600 meter hoogte. Een totaal verschillend drachtgebied, ingegeven door hoogteligging, andere temperaturen, bodems en dus andere vegetatietypen. Dat over een hemelsbreedte afstand van zo,n 20 km.

Beeld van het gebied, op 25 km afstand van waar Arno woont

- Bananen en koffie
Daar van bijen niks kwam hebben wij zijn bananenplantage bezocht Ons werd voorgedaan hoe men zo,n tros geoogst word. Ik zal het niet gauw vergeten dat deze meneer de tros mee naar huis nam. Een tros van 40 kilo bananen is geen pretje. Men oogst daar ongeveer 3.000 trossen per jaar.

Gewichtheffen op 65-jarige leeftijd

Net als in Holland geldt bij ons ook het gezegde: In het veen kijkt men niet op een turfje. Dus onze achteras van de auto had moeite de ingeladen bananen naar huis te te dragen. Een waar avontuur, je loopt naar de boom en plukt een banaan, heerlijk rijp, dat is wat anders dan een zure Bremly Setteling uit de Alblasserwaard,. Ik weet niet of ik dat goed schrijf maar die appel is zo zuur dat je er na twee dagen nog een krom gezicht van hebt.

Daarna hebben we zijn koffieplantage, bezocht. Een goede drachtplant voor de bijen, echter de drachtperiode is relatief kort: 3 a 4 dagen, koffiehoning oogsten is dus nog niet zo gemakkelijk. Ook nog even een baal koffie van 40 kg op me nek gehad, dat was niet mis.

Koffiebalen van 45 kg per stuk

Brasil, het lijkt soms net een waar paradijs

Daarna nog effe een waterval bezocht en ach toen was de dag ook al weer ten einde. Net nog even tijd om de stuifmeelvallen leeg te halen. Om bij Arno zijn bijenstand te komen moesten we eerst nog een aantal bomen ruimen die gedurende de nacht tijdens een hevige regenbij het niet gehouden hadden. Het spookt hier zo nu en dan. Afijn rond de klok van zessen was het donker en was het tijd een verslagje te schrijven.

[apiario]

Donderdag 28 september
Toen ik vanochtend op kwam ,ja zowaar, de zon scheen heerlijk . Eerst met een koppie koffie op de veranda gezeten een beetje bijkomen. Genieten van het uitzicht van de bergen en de vele excotiese vogels (o.a. kanaries) die op het gazon hun voedsel proberen te vinden.

- Op inspectie, meekijken op Google-earth
Na de koffie zijn Arno en ik naar de bijenstand hierboven gegaan voor een reguliere inspectie. Als je op de eertste google-foto kijkt dan zie je een vierkant stukje groen dat is het voetbalveldje vlak voor het huis van Arno. Als je dan recht naar boven gaat dan ontwaar je een pad dat op het einde een bochtje maakt. Dan is ook te zien dat er boven veel bomen staan tussen het groen door ontdek je dan een oranjebruine vlek. Dat is een plateau als je daar verder op inzoemd kan je wat witte/grijse puntjes ontwaarden. Dat zijn de deksel van de bijenkasten. Op die locatie hebben we vandaag gewerkt.

Uitzicht vanaf heuvels rond Arno zijn huis.



Zicht vanuit een bijenstand op het huis van Arno.

Het werken met bijen in Brasil is anders dan bij mijn bijen in Holland. In de eerste plaats zorg dat je voor 100% dicht bijenpak aan hebt. Een paar van die keukenhandschoenen aan. Gewapend met zo,n grote roker vol met blad en oud gras op naar de exotische meiden.

Bij de stuifmeel-inspectie werkt Arno met een zogenaamd 4-3-2-1-systeem. Dat houd in 4 ramen gesloten broed, 3 ramen open broed, 2 ramen voer en een raam kunstraat voor het stimuleren van uitbouw activiteiten. De volken mogen niet te groot worden, dat kan leiden tot verstopping in de stuifmeelval. Gemiddeld zijn de stuifmeelvolken half zo klein als de honingvolken.

Bertus op inspectie.

De crux met het bijenhouden is dat het gehele volk goed aan het werk gezet wordt, dat stimuleerd de koningin. Heb je een overschot aan honing, of niks te bouwen in de kast dan worden de haalbijen en de constructie-bijen lui. Gaan met de armen over elkaar zitten om het maar zo te zeggen. Dat belemmert de ontwikkeling van het volk. Hoe meer expansie-mogelijkheden hoe beter. Dus zorgen voor genoeg bouwwerk en ruimte voor opslag van voedsel (honing, stuifmeel). Een overschot aan honing wordt uit de kast gehaald, , niet meer dan 1,5 raam honing. Immers het gaat om de stuifmeelproduktie en niet om de opslag van honing. Er wordt gewerkt met 1 broedraambak,10 ramen dus, met daarop een stuifmeelval.

Het werken hier met de bijen viel vandaag best mee. Ik ben niet een keer geprikt en met een beetje rook was het goed werken. Maar ik heb wel makkelijk praten want er is ook een soort van gewenning. Ik begin gewoon te raken met het gedrag van de braziliaanse bij. Als er plompverloren een imker uit Nederland hier neerstrijkt piept hij wel even anders. Je moet effe wennen aan dat ontrustige gezoem. Vandaag zaten vier bijen aan de binnenkant van Arno zijn masker, waren daar op een of andere manier naar binnen geslopen. Liepen rustig op de voorkant van het masker. Truc is rustig te blijven, dan prikken lang zo snel niet. Dat moet je dus leren.

[apiario]

Vrijdag 29 September

- Zuiver drinkwater?
De overstap naar een ander, tropisch klimaat verloopt niet altijd even vlekkenloos. In Holland zijn we gewend om leidingwater te drinken. Hier moet je uitkijken wat je drinkt.Niet al het (leiding)water is een zuiver. Resulaat: twee dagen buikpijn en diaree. Arno heeft een waterput laten slaan, 20 meter diep, heerlijk zuiver bronwater. Daarnaast beschikt hij nog over een wateraftap vanuit de bron uit de heuvels. Hier op het platteland is men niet aangesloten op centraal-waterleiding-netwerk. Dorpen en steden kennen dat wel. Dat geldt ook voor de riolering. Hier loopt alles “gevoegelijk” de beek in om het maar zo bot en duidelijk te stellen.

Elk huis heeft een eigen watertank, bovenop het dak, voor verkrijgen van waterdruk.

- Inspectie en bijenrassen
De dag heb ik het meest doorgebracht met mijn hoofd in de bijen. Inspectie , nieuwe stuifmeel kasten geplaatst , enz,enz, Het verhaal van Arno over de niet aanwezige rassen deed zijn eer aan. Bij de inspectie merkte ik dat er in een volk verschillende kleurtjes bijen rond liepen. Ook heb ik geprobeerd een varoamijt te ontdekken op een van de ruggen van de bijen ,maar tot heden is mij dat nog niet gelukt. De bijen hebben hier een grotere bek en zijn higienischer dan bij ons en ja hier hebben ze geen winterzit. Vandaar geen last van varoa.

Een mix van bijenrassen.

- Uitgevlogen colibrie
Oja er is er meer gebeurd , het grote nieuws is dat onze colibrie vanochtend is uitgevlogen.Ik nog even in het lege nest gekeken of er ook een kaartje lag. “Groeten aan Holland”, helaas was er alleen wat wol te bekennen. Het is verbasendwekkend hoe snel deze vogels uit vliegen.

De colibrie vlak voor het uitvliegen (met een “C” of “K”).

- Propolis-arme volken?
Een van de vragen uit Holland was of men ook selecteerd op propolisarme volken. Arno vond dat maar een vreemde vraag. Het zou kunnen zijn dat Hollandse imkers geen propolis wensen te produceren, of problemen hebben met het zogenaamd door de bijen “dichtkitten” van deksels en het “vastkitten” van broed- en honingramen. Ook zou het kunnen zijn dat er in Holland geen markt bestaat voor het produceren van propolis. Oke, hij begint het langzaam te begrijpen.

In Brazilie selecteerd men juist op goed producerende propolis-volken. Dat brengt geld op. Het is “big-bisniss”. Er wordt dik geexporteerd naar met name Japan, dat dikke dollars betaald voor een kilo propolis. Het is een uitstekend natuurlijk antibioticum, veel beter dat menig middel uit de apotheek op hoek. Propolis kent geen bijwerkingen bij gebruik.

Een met propolis dichtgesmeerde vliegopening.

Volken die weinig of geen propolis produceren worden geelimineerd. Tenminste als er op die eigenschap wordt geselecteerd. Bij honing- en stuifmeelproduktie leverd de afzetting van meer of minder propolis geen problemen op. Ik zal daar later nog op terugkomen ik heb al in een van Arno´s studieboeken foto’s gezien hoe men hier op propolisrijke volken selecteerd en het winnen er van plaats vind met behulp van een zogenaamde propolisval, die door de bijen wordt dichtgekit.


Zaterdag 30 september

- Geknutsel in de werkplaats
Het was me wel weer het daggie. Vanochtend eerst een aantal nieuwe stuifmeelbakken in elkaar gezet. Arno heeft deze bij een lokale timmerman laten maken. Echter de afwerking, zoals het plaatsen van het afdichtgaas en de stuifmeelval doen we zelf. Dat komt nogal nauwkeurig kijken. Nergens mogen bijen door heen kruipen, alleen door de stuifmeelval. Het hout is geen “redcedar” of “grenenhout” het is voor onze hollandse begrippen tropisch hardhout. Op s

[apiario]

Maandag, 2 oktober

- Planning komende dagen
Aanstaande donderdag gaan we op pad richting Sao Paulo alwaar we een proefstation op het gebied van de koninginnenteelt gaan bezoeken. We zullen daar de vragenlijst uit Holland aan de diverse mensen voorleggen. Zaterdag leggen we een bezoek af aan een Celco, een collega-imker van Arno die al 20 jaar in het vak zit, ook ruime ervaring op het gebied van koninginnenteelt e.d. Zondag-avond zijn we weer terug. Wij houden u op de hoogte.

Hollandse planning.

Tussendoor bezoeken we nog even een imker die 300 bijenkasten bestiert en 5.000 kg honing in de aanbieding heeft. Eens kijken of we die mannen kunnen helpen. Arno heeft nogal wat contacten. De gemiddelde kilo-prijs ligt momtenteel rond de 3 Real per kilo, deel dat door 2,7 en je hebt de euro-prijs. De honingmarkt in Brasil zit momenteel in een dikke dip, ondervind veel concurrentie vanuit China, dat grote hoeveelheden honing voor lage prijzen op de europese markt dumpt.

Daarnaast krijgen we Hollanders op bezoek, volgende week komen Ronald en Marjan vier weken klussen, koffiedrinken en borrelen. Wordt weer gezellig. Ook hebben we nog een voorraad belgische biertjes, alhier in onze brouwerij. Hier is het bier andere koek, ijs- en ijskoud. Wij kopen extraxt-paketten in en brouwen een heerlijk abdij-biertje.

[apiario]

Vrijdag 6 oktober

- Bezoek aan het koninginnen-teelt-centrum
Vandaag hebben we het bovengenoemd centrum bezocht. Een veelheid aan informatie storte op ons neer. Vraag naar vraag werd simpelweg beantwoord, overal kwam wel een reactie op. Men vond het prachtig al die vragen uit Holland. Wij zelf werden er een beetje gek van. De komende dagen zullen wij pogen deze veelheid aan informatie cq antwoorden aan het forum door te spelen. U begrijpt dat wij niet alles in een keer kunnen vertellen. Dan zien we de bomen in het bos niet meer. Dus stap voor stap zullen wij pogen elk item cq vraag nader te belichten. Ook een berg fotos genomen.

Arno in gesprek met een van de onderzoekers

-Rare Brasilianen
We hebben vanavond "zuurkool met worst" gegeten, met een duits biertje erbij. Het smaakte ook nog best. Het restaurant heet: Baden Baden, duitser kan het niet....Hoog hier in de bergen, vlakbij Sao Paulo, de naam van het dorp zullen we u besparen….. oke voor deze ene keur luister en huiver het dorpje heet: Pindamonhamgaba. Bertus krijgt het nog steeds niet uit zijn keel. Zelfs beschikken wij over GPS-coordinaten, wat een luxe. Morgen zullen we ze aan u doorbriefen, we hebben ze per abuis in het hotel laten liggen. Dan kan je meekijken op Google.

Bertus op de foto met het spraakgebrek Pindamonhamgaba...

Bertus tussen enkele van de 130 bevruchtingskastjes

- Rassenproblematiek nader bekeken
We hebben gesproken over de aanwezigheid van diverse bijenrassen in Brasilie cq Latijns Amerika. Op hoofdlijnen kan gesteld worden dat de ge-afrikaniseerde bij, in de tropische-warme gebieden de overhand heeft. In de koudere gebieden zoals in Argentinie en delen van Chile houdt deze tropische bij het niet uit. Daar liggen dus kansen voor de Europeese bij. In Chile bijvoorbeeld komt in de lager gelegen delen (warme gebieden nabij de kust) de ge-afrikaniseerde bij voor. In de hoger gelegen (koudere) gebieden heeft de europeese bij de overhand.

Er kunnen dus rustig europeese bijen worden geteeld in (koude gebieden) van Latijns Amerika. Ook hier in Brazilie. Echter zodra de europeese bij kruist met de ge-afrikaniseerde dar is het gebeurd. Dan krijgen de afrikaanse eigenschappen de overhand. Detail: hier wordt niet kunstmatig ge-insemineerd. Volgens de onderzoekers krijgt de koningin een te grote klap van de verdoving met CO2-gas. Een dergelijk bevruchte koningin is geen lang leven beschoren (6 tot max. 9 maanden). Reden waarom men hier vanaf ziet.

Nog even extra ter info: de ras-eigenschappen van de ge-afrikaniseerde bij zijn dominant. De europeese bij heeft geen schijn van kans. Bij de eerste de beste koninginnenteelt wordt deze (lees: europeese koningin) bevrucht door darren afkomstig van ge-afrikaniseerde koningin. Daarmee gaat al ongeveer 50% van de europeese eigenschap verloren. Dat zet zich verder voort. Dit sluit aan op het verhaal van de “poly-hybriden”. De Brasiliaanse bij is een mix van de europeese rassen versus de afrikaanse bij. Er zitten europeese eigenschappen in, echter de afrikaanse eigenschappen zijn dominant.

- Brasiliaanse bruidsvlucht
Tijdens ons gesprek met de mensen van het koninginnen-teelt-centrum kwamen we nog een pikant detail tegen. Een koningin afkomstig van een ge-afrikaniseerde moer voert haar bruidsvlucht uit op een hoogte van circa 15 meter. Europeese darren die deze koningin willen bevruchten komen echter niet hoger dan 8 tot 10 meter. De ge-afrikaniseerde dar haalt die hoogte wel. Buiten de dominantie-factor om nog een reden dus waarom de ge-afrikaniseerde zich hier in stand houdt.

- Hap weg-koningin
Het onderzoekscentrum alhier kampt met een groot problem. Er zitten hier vogels die het he

[apiario]

Zaterdag 7 oktober

- Problemen rond Braziliaanse koninginnenteelt
Een groot deel van de Braziliaanse (honing)imkers doet niet aan koninginnenteelt. Waarom zouden ze dat doen als de kast letterlijk overloopt van de honing. Ook regelmatig onderhoud zoals toedienen van kunstraat etc. wordt niet aan gedaan. Ze produceren toch wel is hun mening, aldus de onderzoekers van het proefstation. Echter ze weten niet dat ze het dubbele kunnen produceren als ze dit wel zouden doen...... Mag men dit gemakzucht noemen? De imker heeft 800 kasten, oogst tonnen vol met honing en ach als 50 kasten het niet goed doen, ach.... dat is een ingecalculeerd verlies. Men gokt meestal op natuurlijke vervanging van de koningin.

Koninginnenteelt mbv broedstoof op het proefstation

Een ander probleem is dat er een tekort bestaat aan nieuwe koninginnen voor diegene die wel regelmatig de oude moer vervangen. Er zijn te weinig proffesionele koninginnen-kwekers. Van grootschalige teelt is geen sprake, het zijn veelal kleinschalige, solitaire kwekers. Het werk is niet bepaald economisch rendabel. De verkoopprijs dekt met moeite de produktie-kosten. Het verhogen van de verkoopprijs is geen optie, dan koopt niemand koninginnen meer. Brasil beschikt zeerzeker over de know-how. Het kan rendabel zijn als men deze activiteit op grote schaal (meer dan 400-500 per week) aanpakt. Momenteel produceren stations niet meer dan circa 100 koninginnen per week. Daar zit het probleem.

- Introductie koninginnen uit andere landen
Daar doet men niet aan. Er zijn tot aan het recente verleden diverse testen uitgevoerd met het importeren van koninginnen uit andere landen, andere rassen etc. Echter tot nu toe is het resultaat nog nul-komma-nul. De ge-afrikaniseerde bij domineert hier. Zodra een dergelijke koningin vervangen wordt door een nieuw wordt deze bevrucht door een ge-afrikaniseerde dar, waarmee de specifieke eigenschappen verloren gaan. Een oplossing zou kunnen zijn een dergelijke populatie te isoleren en koninginnen kunstmatig te bevruchten. Echter ook dat is geprobeerd en bleek niet het gewenste resultaat op te leveren.

- Selectie in produktie-eigenschappen
Zoals al eerder vermeld worden, naast het basispakket "goed-gedrag"-eigenschappen, koninginnen geselecteerd op de bepaalde produktie-eigenschappen: honing, stuifmeel en propolis. Tijdens ons gesprek met de mensen van het proefstation kwam daar iets aardigs naar voren. Bij de selectie wordt gewerkt met zogenaamde produktie-regios. Men moet daarbij denken aan gebieden zo groot als Belgie of Frankrijk. Elke regio kent een specifieke vegetatie, klimaat en daarmee samenhangende produktie. Zo zijn er gebieden waar vollop propolis wordt geproduceerd, ingegeven door de aanwezigheid van bepaalde struiken en bomen die dit afgeven. Zo bestaan er ook (meer voorkomende) honing- en zogenaamde stuifmeelregios. Het is raadzaam om binnen elk van deze regios aan koninginnenteelt te doen. Zo kweek je de juiste moeren en heb je de juiste darren, afgestemd op de produktie. Voorbeeld: Het vermeerderen van een propolis-koningin in een gebied waar honingproduktie de overhand heeft geen zin. Immers de benodigde darren zijn afkomstig van de honing-koninginnen. Simpel op zich!
Dit pleit voor regionalisering van de koninginnenteelt, aldus de onderzoekers. Arno zit in een zogenaamde stuifmeel-regio en zal daar zijn nieuwe koninginnen vandaan moeten halen. Hetzij door eigen teelt of aankoop bij collega-imkers. Ik zou wel eens van Ria van de Berg willen horen hoe dat in Canada zit, is dat meer een honingland?

Het bovenstaande sluit ook aan op het verhaal omtrent de propolis-produktie in Nederland. Er zal in Holland vermoedelijk niet voldoende vegetatie aanwerzig zijn voor een goede propolis-produktie. Daarnaast speelt het klimaat een belangrijke rol (seizoenen, hoogte en temperatuur). In Holland leggen

[apiario]

Zaterdagavond 7 oktober

We zijn inmiddels halverwege op terugreis, nabij Rio de Janeiro, zitten daar in een internet-café de mail bij te werken. Voor de afwisseling, we zitten nu in een soort van Finland-dorp. Allemaal dekens, kleden, borrels en huizen uit Finland. Ook ongeloofelijk veel artestiek materiaal. Vandaag dus geen zuurkool met worst maar een Finse haaienvinnensoep.

Vandaag nog effe een gesprek met “doctor” Celco gehad, een collega-imker van Arno. Ook weer veel info en wetenswaardigheden opgedaan. Dit alles zullen wij u helaas vandaag niet aan u doorbriefen. Zoveel informatie, dat wij er ook een beetje doorheen komen te zitten. Toch nog effe een klein riedeltje, morgen en overmorgen zullen wij de benodigde fotos inpluggen, dat lukte ons nog niet, kabeltje thuis laten liggen. Ondermeer fotos van Bertus zijn spoedcursus “omlarven” en het gebeuren rondom het Jordaan-kamp.

Bertus tijdens de spoedcursus omlarven....

Arno en Celco in gesprek.....

- Brasiliaanse produktiviteit per kast
Daar hadden wij het met Celco nog over. In het land van Ria van de Berg produceren proffesionele imkers wel tot 120 kg honing per kast. Dat is een enorm hoge produktiviteit per kast! Fantastisch. Hier in Brasil ligt het landelijk gemiddelde, schrik niet,….. op 12 kg honing per kast. Nogmaals lees duidelijk: landelijk gemiddelde.

Hoe kan dat voor een land dat ,op vier na, de grootste honingproducent van de wereld is? Simpel een enorme dracht, een enorme produktie en een enorm aantal prutsende imkers. Hard maar waar. Als deze “hobby”-imkers goed opgeleid zouden zijn, kunnen ze met gemak 100 kg per kast produceren. Brasilie heeft qua drachtgebieden een enorm potentieel, dat bij lange na niet benut wordt. Het zou wat zijn voor de regering om in te investeren in onderwijs/opleiding om zodoende de wereldmarkt beter en sterker te bedienen. Helaas bijenhouden heeft een lage prioriteit, olie en gas des te meer….

Toegeven, zoals al eerder gesteld heerst hier onder de imkers een zekere gemakzucht. Men is al tevreden met gemiddeld 15 tot 20 kg per kast. Reden waarom men niet aan koninginnenteelt doet. Celco stelde dat nogal hard, hij doet Brasil af als een land vol met “hobby-imkers” en rommelaars. De proffesionele imkers uitgezonderd, wat niet meer dan 5% van het totaal bedraagt.

[apiario]

Dinsdag, 10 oktober
Beste mensen,
Wij pogen al enkele dagen fotos en tekst op het forum te pluggen, helaas de verbinding is zeer slecht, met pjn en moeite lukt het omdeze tekst te verzenden, het regent weer eens absurd vandaar...


Dinsdagavond, 10 oktober
Fotos zijn inmiddels gemaild, het lijkt weer beter te worden, morgen pluggen we weer wat teksten door. Bertus is druk aan de schrijverij.

Arno